Daglichttoetreding in gebouwen berekenen

Bouw

Januari 2024
Voldoende daglicht is belangrijk voor de gezondheid en is daarom opgenomen in de bouwregelgeving als eis voor gebouwen waarin mensen lang verblijven. Denk hierbij bijvoorbeeld aan woningen, kantoren, of scholen. Er zijn verschillende manieren om de daglichttoetreding te berekenen.

De eis aan de hoeveelheid daglichttoetreding is in de nieuwe regelgeving (Besluit Bouwwerken Leefomgeving als onderdeel van de Omgevingswet) niet veranderd: er wordt getoetst met een zogenaamd ‘equivalent daglichtoppervlak’. Hierbij wordt echter geen rekening gehouden met de vorm van de ruimte waarin het daglicht valt, of met de positie van de daglichtopening in de gevel of in het dak.

Er is een andere rekenmethode onderzocht waarmee de hoeveelheid daglicht in een ruimte op een ‘eerlijkere’ / ‘meer realistische’ manier te bepalen. De rekenmethode is gebaseerd op een 3D-simulatie waarbij het resultaat wordt uitgedrukt als daglichtfactor. De daglichtfactor is een maat voor de verhouding van de hoeveelheid daglicht binnen ten opzichte van buiten. Een groot verschil is dus dat vlakbij een raam de daglichtfactor hoger is dan dieper in de ruimte. Het is de bedoeling dat de nieuwe bepalingsmethode beter aansluit bij de eisen in de rest van Europa.

Veranderingen bij invoering daglichtfactor

Volgens de NEN normwerkgroep ‘Daglichtopeningen’ zijn de nieuwe daglichtfactor-eisen voor daglichttoetreding beleidsneutraal. Oftewel, daar waar nu nog voldoende equivalent daglichtoppervlakte berekend wordt met alpha- en bèta-belemmeringen, zou straks nog steeds voldaan worden aan de daglichtfactor-eis. Hiermee zou de grootte van de beglazing in een ontwerp niet noodzakelijkerwijs hoeven veranderen om te kunnen voldoen. De eis aan de daglichtfactor geldt voor 50% van de ruimte.

Inmiddels hebben we al diverse berekeningen uitgevoerd. Wij merken dat het bij kritische situaties lastig is om precies aan te geven welke maatregelen nodig zijn voor het ontwerp. Daardoor zijn er met de andere rekenmethode misschien vaker variantenstudies nodig.

 

Andere veranderingen zijn in tabel hiernaast weergegeven:

Moet ik nu al rekening houden met daglichtfactor-eisen?

Het definitieve moment van invoering is nog niet duidelijk (staatsblad 2023, 113 d.d. 5 april 2023), het lijkt erop dat de eis voorlopig (waarschijnlijk zelfs tot 2026) nog in de ijskast zal blijven. De daglichtfactor nu al vaak terug bij de ontwikkeling van gebouwen met een programma van eisen, zoals schoolgebouwen die verwijzen naar ‘Frisse Scholen’. De beoordelingsmethodiek biedt mogelijk kansen voor de bouwfysische beoordeling van uw project. Wilt u meer inzicht over de daglichttoetreding bij uw project? Neem dan contact met ons op.

Wilt u
meer weten?

Onze collega’s helpen u
graag verder.

Daan Steeghs

Adviseur

Iris Rüssel

Adviseur

Gerton van Middendorp

Adviseur