Ruimtelijke procedures onder de Omgevingswet

Ruimte

December 2023
De Omgevingswet zorgt voor een bundeling van wetten, regels en besluiten op het gebied van Bouw, Milieu en Ruimte. Wij hebben voor u de belangrijkste instrumenten op het gebied van ruimtelijke ordening op een rijtje gezet. Heeft u vragen op welke wijze de nieuwe procedures van de Omgevingswet van invloed zijn op uw plannen, vraag het onze adviseurs.

Omgevingsplan

Het omgevingsplan wordt de vervanger van het bestemmingsplan. Per gemeente komt er op 1 januari één omgevingsplan waarin alle regels voor de fysieke leefomgeving te vinden zijn. Vanaf 1 januari wordt het omgevingsplan het ‘omgevingsplan van rechtswege’ genoemd. Dit plan bestaat uit een tijdelijk- en een nieuw deel. Het tijdelijke deel bestaat uit vervallen rijksregels welke ook wel de Bruidsschat wordt genoemd, en uit regels die nu nog in bestaande instrumenten zitten (bijv. bestemmingsplan en voorbereidingsbesluiten). Het nieuwe deel van het omgevingsplan is in principe per 1 januari nog niet gevuld. De regels in het nieuwe deel komen deels tot stand door bestaande regels uit het tijdelijke deel om te zetten naar het nieuwe deel. Daarnaast neemt de gemeente in het nieuwe deel nieuwe regels op voor ruimtelijke ontwikkelingen en beleid. Tijdens de overgangsfase tot eind 2032 krijgen gemeenten de tijd om het tijdelijke deel van het omgevingsplan om te vormen tot één omgevingsplan voor de hele gemeente.

Uw initiatief past niet in het omgevingsplan?

Voor initiatieven die vanaf 1 januari niet passen in het omgevingsplan, is een wijziging van het omgevingsplan nodig. Bij de inwerkingtreding van de Omgevingswet zijn er twee mogelijkheden voor het wijzigen van het omgevingsplan.

  • Buitenplanse Omgevingsplanactiviteitvergunning
  • Wijziging omgevingsplan

Buitenplanse omgevingsplanactiviteitvergunning (BOPA)

Een manier om een initiatief dat niet past binnen het omgevingsplan juridisch mogelijk te maken is middels een omgevingsvergunning. Deze procedure is vergelijkbaar met de huidige ruimtelijke onderbouwing op basis van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo). Onder de Omgevingswet noemen we dit een buitenplanse omgevingsplanactiviteitvergunning (BOPA). Plannen die voldoende concreet zijn komen in aanmerking voor deze vergunning. De BOPA wordt voorzien van een onderbouwing en eventuele technische onderzoeken. Voor de BOPA geldt in principe een reguliere procedure (8 weken + verlenging van 6 weken). In specifieke gevallen kan de gemeente ervoor kiezen om een uitgebreide voorbereidingsprocedure toe te passen op een BOPA.

Splitsing

Wanneer er gekozen wordt voor een BOPA-vergunning dan is het mogelijk om de vergunningen voor ruimte en bouw te splitsen. In de ‘ruimtelijke vergunning’ wordt getoetst aan een evenwichtige toedeling van functies aan locaties. Op een later moment kan dan de omgevingsvergunning voor een bouwactiviteit worden aangevraagd. Door deze splitsing is het mogelijk om de vergunningverlening te splitsen.

Wijziging omgevingsplan

Voor de wijziging van het omgevingsplan moet een wijzigingsbesluit worden genomen door de gemeente. Hiervoor is het nodig een aanvraag te doen bij de gemeente voor de wijziging van het omgevingsplan voor de gehele gemeente, met daarbij concreet nieuwe regels/en of functies voor de beoogde ruimtelijke ontwikkeling. Het omgevingsplan bestaat uit een besluit en een regeling. In het besluit wordt door het bevoegd gezag aangegeven op welke wijze een nieuwe regeling wordt vastgesteld of gewijzigd en op welk moment deze in werking treedt. De bij het besluit behorende stukken, die het bestuursorgaan gebruikt ten behoeve van de vaststelling, worden niet vastgesteld. Dit zijn bijvoorbeeld de rapportages van onderzoeken die betrokken worden in de besluitvorming. In de regeling zijn onder andere de regels van het omgevingsplan opgenomen en de toelichting daarop. De regeling wordt gepubliceerd in het Digitaal Stelsel Omgevingsloket (DSO) en het besluit wordt gepubliceerd op officiëlebekendmakingen.nl. Voor een wijziging van het omgevingsplan geldt een uitgebreide procedure welke ervan uitgaat dat het bevoegd gezag binnen 6 maanden na een aanvraag beslist, eventueel te verlengen met 6 weken.

De Tijdelijke Alternatieve Maatregel (TAM)

De Tijdelijke Alternatieve Maatregel (TAM) omgevingsplan via IMRO (TAM-IMRO) biedt gemeenten de mogelijkheid direct na de inwerkingtreding van de Omgevingswet een plan in procedure te brengen. Een TAM-IMRO plan is bedoeld voor ontwikkelingen waar een BOPA niet geschikt voor is, en kan gebruikt worden wanneer de gemeente nog niet klaar is om een wijziging van het omgevingsplan door te voeren en bekend te maken op basis van de nieuwe digitale standaarden. Bij een TAM-IMRO wordt met de huidige techniek via de IMRO standaard een wijzigingsbesluit van het omgevingsplan bekendgemaakt. De TAM is maximaal 1 jaar na inwerkingtreding van de omgevingswet in te zetten.

Technische onderzoeken

Een vergunning voor een Buitenplanse Omgevingsplanactiviteit (BOPA) en een wijziging van het omgevingsplan, worden voorzien van een onderbouwing en motivering. Daarnaast zijn er bij ruimtelijke ontwikkelingen vaak aanvullende onderzoeken nodig. Denk hierbij aan onderzoeken wegverkeerslawaai, omgevingsveiligheid, stikstofdepositie, etc. SPA WNP ingenieurs verzorgt naast de ruimtelijke procedures ook de onderzoeken zelfstandig of we werken hierbij samen met gespecialiseerde bureaus.

 

 

 

 

 

Wilt u
meer weten?

Onze collega’s helpen u
graag verder.

Mike de Witte

Medior adviseur